Hou het hoofd (en je huis) koel: 5 slimme tips voor warme zomerdagen

Asbest – het klinkt als iets uit een ver verleden, maar de realiteit is dat deze gevaarlijke stof nog in veel Vlaamse woningen voorkomt. Sinds eind 2022 is het daarom verplicht om bij de verkoop of schenking van een woning een asbestattest te kunnen voorleggen. Wat houdt dat precies in? En wat betekent het voor jou als eigenaar, (ver)koper of verbouwer? In deze blog leggen we het helder en eenvoudig uit. Wat is een asbestattest? Een asbest attest is een officieel rapport dat aangeeft waar in een woning asbest aanwezig is, wat de toestand ervan is, en of er een risico bestaat voor bewoners of werklieden. Waarom dat nodig is? Tot in 2001 werd asbest veelvuldig gebruikt in bouwmaterialen: in onderdaken, leidingen, vloerbekleding, gevelpanelen, verwarmingsinstallaties en zelfs vensterkit. Het herkennen ervan is voor leken moeilijk. Het asbestattest biedt dus transparantie én veiligheid. Wanneer heb je een asbestattest nodig? De re gels zijn duidelijk: Verplicht bij verkoop of schenking van een woning gebouwd vóór 2001 Ook bij wijzigingen in mede-eigendom (zoals huwelijk of verdeling) Vanaf 1 januari 2032: verplicht voor alle eigenaars van gebouwen ouder dan 2001, ook zonder eigendomsoverdracht Goed om te weten: ook als je niet verkoopt, loont het de moeite om een attest te laten opmaken — zeker als je plannen hebt om te renoveren. Hoe verloopt zo’n asbestonderzoek? Een gecertif iceerd asbestdeskundige voert een visuele inspectie uit van het gebouw en neemt, indien nodig, stalen van verdachte materialen. Die worden vervolgens in een laboratorium geanalyseerd. Er wordt géén schade aangebracht: muren, plafonds of vloeren blijven intact. Het onderzoek is niet-destructief. Alles gebeurt veilig en met respect voor het gebouw. Wat kost het? De prijs voor een asbestattest varieert, maar gemiddeld mag je rekenen op: € 500 tot € 600 voor een doorsnee woning Tot € 1.000 of meer bij grotere of complexere gebouwen Vraag zeker meerdere offertes op bij erkende firma’s — de tarieven kunnen verschillen. Hoelang blijft het attest geldig? 10 jaar bij normaal risico 5 jaar als er asbest met hoog risico aanwezig is Let we l: bij renovatie of sloop kan een recente actualisatie nodig zijn, zelfs als je attest nog geldig is. En als er asbest wordt gevonden? Dan is het belangrijk om advies in te winnen. In veel gevallen kan asbest veilig blijven zitten, zolang het niet beschadigd of blootgest eld wordt. Maar bij materialen met een verhoogd risico is het aan te raden — of soms zelfs verplicht — om deze professioneel te laten verwijderen. Een asbestdeskundige of studiebureau kan helpen bij: inschatting van de risico’s opmaak van een plan van aanpak kostenraming en begeleiding bij sanering Waarom dit nu al belangrijk is Misschien verkoop je je woning pas binnen enkele jaren. Of misschien ben je van plan om te renoveren. Dan is het nuttig om nu al te weten of er asbest aanwezig is. Zo kan je voorbereid te werk gaan én onaangename verrassingen vermijden. Bovendien draagt elk asbestattest bij aan ee n groter doel: een asbestveilig Vlaanderen tegen 2040. Hoe vroeger je start, hoe meer gemoedsrust — voor jezelf én voor de volgende bewoners. Samengevat Asbestattest = verplicht bij verkoop of schenking van gebouwen van vóór 2001 Vanaf 2032 ook verplicht voor alle eigenaars Enkel opgemaakt door gecertificeerde deskundigen Kostprijs: gemiddeld € 500 à € 1.000 Geldig 5 tot 10 jaar Bij asbest: laat je begeleiden voor veilige en doordachte verwijdering Heb je een woning ouder dan 2001 en wil je advies over asbestveiligheid of begeleiding bij renovatie? Neem contact op met ons studiebureau — wij helpen je graag verder.

In een eerdere blogpost schreven we dat de milieuvriendelijkheid van warmtepompen niet alleen afhangt van hun lage CO₂-uitstoot, maar ook van andere factoren zoals het gebruikte koudemiddel. Met de aangescherpte Europese regelgeving rond F-gassen komt dit aspect steeds nadrukkelijker op de voorgrond. Vanaf 2027 mogen veelgebruikte koudemiddelen met een hoge milieu-impact, zoals R410a en R32, niet langer worden toegepast in nieuwe warmtepompen tot 50 kW. Deze ontwikkeling heeft niet alleen technische, maar ook praktische gevolgen voor de markt. Wat verandert er in 2027? De Europese wetgeving rond F-gassen (fluorkoolwaterstoffen) wordt stapsgewijs strenger. Koudemiddelen met een hoog aardopwarmingspotentieel (GWP – Global Warming Potential) worden uitgefaseerd. Concreet betekent dit dat: Vanaf 2027 warmtepompen tot 50 kW geen koudemiddelen met een GWP hoger dan 150 meer mogen bevatten. Bekende koudemiddelen zoals R410a en R32 , die nu nog veelvuldig worden toegepast, vallen dan onder het verbod. Propaan (R290) – met een GWP van slechts 3 – wordt de nieuwe standaard, vooral in monoblock-warmtepompen. Monoblocks aan terreinwinst Door de beperkingen op F-gassen verschuift de markt duidelijk richting monoblock-warmtepompen . Bij dit systeem zit het volledige koelcircuit in de buitenunit, wat veiliger is bij gebruik van brandbare koudemiddelen zoals propaan. Het watercircuit loopt van de buitenunit naar de binneninstallatie. Monoblocks hebben bovendien als voordeel dat ze makkelijker geïnstalleerd kunnen worden door installateurs zonder koeltechnische certificatie, wat de uitrol versnelt. En wat met split-warmtepompen? Split-warmtepompen , waarbij het koelcircuit gedeeltelijk in de binnenruimte ligt, vormen vandaag nog een belangrijk deel van het marktaanbod. Ze zijn efficiënt, compact en installateurs zijn er vertrouwd mee. De toepassing van propaan in split-units is echter beperkt vanwege veiligheidsrisico’s bij lekkage in binnenruimten. Wettelijk mag slechts een kleine hoeveelheid propaan (tot 1 kg) gebruikt worden, wat het vermogen van dergelijke installaties beperkt. Voor split-warmtepompen wordt daarom gezocht naar alternatieve koudemiddelen met een lage GWP én een gunstig veiligheidsprofiel. Sommige stoffen zoals R454b en R454c bieden op korte termijn een oplossing, maar ook zij staan mogelijk onder druk vanwege bredere milieuregels, zoals de PFAS-regelgeving. Blijvende innovatie noodzakelijk De transitie naar natuurlijke koudemiddelen stelt de sector voor technische uitdagingen, maar opent tegelijk nieuwe perspectieven. De verwachting is dat de markt zich de komende jaren verder aanpast, met nieuwe koudemiddelen en systemen die zowel energie-efficiënt als milieuvriendelijk zijn. Hoewel het erop lijkt dat monoblocks voorlopig in het voordeel zijn, is het nog te vroeg om split-systemen volledig af te schrijven. Er blijven toepassingen waar ze voordelen bieden, zeker bij beperkte ruimte of specifieke bouwtechnische vereisten. De innovatie bij koudemiddelen blijft bovendien volop in beweging. Wat betekent dit voor bouwheren en ontwerpers? Voor wie vandaag bouwt of renoveert, is het belangrijk om rekening te houden met de toekomstige regelgeving. Kiezen voor een warmtepomp met een koudemiddel dat binnenkort uitgefaseerd wordt, is weinig toekomstbestendig. Bij voorkeur wordt gewerkt met oplossingen die voldoen aan de eisen van 2027 of verder, zoals systemen op basis van propaan. Daarnaast loont het om samen te werken met een studiebureau dat op de hoogte is van de technologische én regelgevende evoluties . Zo kan in elk project een doordachte keuze gemaakt worden voor een systeem dat niet alleen efficiënt is, maar ook beantwoordt aan de steeds strengere milieudoelstellingen. Conclusie De keuze van het koudemiddel is een bepalende factor geworden in de duurzaamheid van een warmtepomp. De overgang van synthetische F-gassen naar natuurlijke alternatieven zoals propaan is ingezet en zal de markt de komende jaren sterk beïnvloeden. Monoblocks op propaan lijken de nieuwe norm te worden, terwijl de toekomst van split-warmtepompen afhangt van verdere innovaties en de beschikbaarheid van veilige, milieuvriendelijke koudemiddelen. Voor bouwprojecten blijft het essentieel om verwarmingssystemen niet alleen af te stemmen op de energetische prestatie, maar ook op hun lange termijn conformiteit met milieuregelgeving.

Bij het verduurzamen van gebouwen speelt de keuze van het verwarmingssysteem een belangrijke rol. Warmtepompen worden vaak gepresenteerd als hét milieuvriendelijke alternatief voor verwarming op gas, maar hoe verhoudt hun milieu-impact zich tot die van een moderne gasketel? Deze vraag wint aan belang nu ook Europa meer nadruk legt op de volledige milieubelasting van installaties, en niet enkel op de CO₂-uitstoot tijdens het gebruik. Klimaatimpact: warmtepomp scoort beter op CO₂-uitstoot In termen van klimaatimpact is het beeld duidelijk: wie een woning verwarmt met een warmtepomp veroorzaakt minder CO₂-uitstoot dan met een gasketel, zeker wanneer de elektriciteit (gedeeltelijk) uit hernieuwbare bronnen komt. Warmtepompen halen warmte uit lucht, bodem of grondwater en zetten die om via een compressor, aangedreven door elektriciteit. Het rendement ligt in veel gevallen aanzienlijk hoger dan bij klassieke verbrandingstoestellen, wat resulteert in een lagere uitstoot tijdens het gebruik. Milieu-impact is meer dan enkel uitstoot Toch gaat milieuvriendelijkheid verder dan alleen CO₂. Ee n levenscyclusanalyse (LCA) kijkt na ar de volledige milieubelasting van een toestel: van de productie, het materiaalgebruik, het transport en de installatie tot het energieverbruik tijdens de levensduur én de verwerking bij einde levensduur. Bij zo’n volledige analyse komen ook andere milieueffecten naar voren, zoals het gebruik van schaarse grondstoffen, waterverbruik, de uitstoot van schadelijke stoffen en de impact van koelmiddelen die in warmtepompen worden gebruikt. Hieruit blijkt dat de milieu-impact van warmtepompen niet automatisch lager is dan die van moderne gasketels — zeker wanneer oudere technologieën of bepaalde types koelmiddelen in rekening worden gebracht. Technologische evolutie maakt verschil Belangrijk om te weten: warmtepompen zijn volop in ontwikkeling. Nieuwe modellen gebruiken koelmiddelen met een veel lager aardopwarmingspotentieel (GWP) dan oudere systemen. Sommige koelmiddelen die vroeger courant gebruikt werden, zullen binnenkort zelfs verboden zijn in nieuwe installaties. Daarnaast verbetert de energie-efficiëntie van warmtepompen voortdurend, wat de milieu-impact tijdens gebruik verder verlaagt. Moderne gasketels zijn dan weer compacter, efficiënter en produceren minder uitstoot dan hun voorgangers, maar blijven afhankelijk van fossiele brandstoffen. Ook dit speelt mee in de bredere beoordeling van duurzaamheid. Wat betekent dit voor bouwprojecten? Wie bouwt of renoveert, doet er goed aan om de volledige context van een verwarmingskeuze te bekijken. Warmtepompen zijn in veel gevallen een toekomstgerichte en klimaatvriendelijke keuze, zeker in goed geïsoleerde woningen en bij lage temperatuurverwarming. Toch is een doordachte afweging belangrijk, waarbij niet alleen naar de CO₂-uitstoot wordt gekeken, maar ook naar installatieomstandigheden, verbruik, levensduur en materiaalimpact. Conclusie Warmtepompen bieden op vlak van CO₂-reductie duidelijke voordelen ten opzichte van gasketels. Maar wanneer ook andere milieufactoren worden meegewogen, is het beeld genuanceerder. Dankzij technologische innovaties wordt de milieu-impact van warmtepompen steeds kleiner, vooral door de inzet van efficiëntere systemen en milieuvriendelijkere koelmiddelen. De keuze voor een verwarmingssysteem vraagt dus maatwerk, gebaseerd op actuele data en de specifieke kenmerken van het gebouw. Een deskundige advies kan hierbij richting geven, zodat duurzaamheid, comfort én rendement in balans zijn.

Als je bouwt of grondig renoveert, is het inschakelen van een EPB-verslaggever geen keuze, maar een wettelijke verplichting. Toch is het voor veel bouwheren niet meteen duidelijk wat zo’n verslaggever precies doet. Hierbij hopen we klare wijn te schenken in de samenstelling van het takenpakket.

Hebt u een woning met een slechte energieprestatie? Dan is er goed nieuws: met de EPC-labelpremie van netbeheerder Fluvius kunt u een mooie financiële tegemoetkoming ontvangen als u uw woning of wooneenheid binnen vijf jaar grondig renoveert en daarmee het EPC-label aanzienlijk verbetert. Deze blogpost biedt u alle essentiële informatie over deze premie, zodat u goed geïnformeerd aan de slag kunt. Wat is de EPC-labelpremie? De EPC-labelpremie is een financiële stimulans voor eigenaars van woningen of wooneenheden met een slechte energieprestatie. Als u uw woning binnen vijf jaar zodanig renoveert dat het Energieprestatiecertificaat (EPC) aanzienlijk verbetert, kunt u een premie aanvragen bij Fluvius. Een EPC dat vanaf 2019 is opgemaakt, komt in aanmerking voor deze premie. Belangrijkste voorwaarden Eigenaarschap: Vanaf 2025 moet de aanvrager zelf eigenaar zijn van de woning, het collectief woongebouw of de wooneenheid. Dit omvat volledige eigendom, vruchtgebruik, erfpacht, opstalrecht of mede-eigendom. Voor niet-eigenaars is er een overgangsmaatregel (zie uitzonderingen). Ondermaatse energieprestatie: De premie is bedoeld voor woningen met een EPC-label E of F, die door renovatie binnen vijf jaar minimaal label C moeten behalen. Voor wooneenheden (appartementen) geldt dat ze label D, E of F moeten hebben en door renovatie binnen vijf jaar minimaal label B moeten behalen. Sloop en herbouw komen niet in aanmerking voor deze premie. Aanvraagperiode en -procedure: Het verbeterde EPC-label moet binnen vijf jaar na de opmaak van het eerste EPC zijn behaald. Het nieuwe EPC mag maximaal 12 maanden oud zijn bij de aanvraag van de premie. Aanvragen kunnen online worden ingediend via het loket van Mijn VerbouwPremie vanaf 2025. Premiebedragen De premiebedragen variëren afhankelijk van het behaalde EPC-label na renovatie: Woningen: Van €2.500 tot maximaal €5.000 Wooneenheden (appartementen): Van €2.500 tot maximaal €3.750 Beschermde afnemers: Verhoging van het premiebedrag met 20% De premie kan in schijven worden verkregen. Bijvoorbeeld, als een eigenaar binnen vijf jaar de woning renoveert en in aanmerking komt voor een premie voor label C, kan diezelfde eigenaar vervolgens ook nog een premie ontvangen voor het behalen van label B en eventueel label A binnen dezelfde periode van vijf jaar. Combineerbaarheid met andere premies De EPC-labelpremie kan worden gecombineerd met: Mijn Verbouwpremie Een afgelopen Totaalrenovatiebonustraject voor dezelfde woning of wooneenheid Een lopend Totaalrenovatiebonustraject op naam van een vorige eigenaar (bij nieuwe eigenaars) De premie is niet combineerbaar met een nog lopend Totaalrenovatiebonustraject voor dezelfde investeerder/eigenaar. Aanvraagprocedure De aanvraagprocedure bestaat momenteel uit twee stappen: Activatie van de EPC-labelpremie: Zodra u beschikt over een ‘EPC-vóór’ waaruit de slechte energieprestatie van uw woning blijkt, kunt u bij Fluvius de activatie van de EPC-labelpremie aanvragen. Uitbetaling van de EPC-labelpremie: Binnen vijf jaar na datum van het eerste EPC moet u een nieuw EPC laten opmaken waaruit blijkt dat uw woning minstens label C (of label B voor een wooneenheid) heeft behaald. U moet de aanvraag tot uitbetaling van de premie uiterlijk na zes jaar indienen. Vanaf 1 januari 2025 wordt de aanvraagprocedure vereenvoudigd en hoeft u de premie niet langer in twee stappen aan te vragen. De aanvraag verloopt dan volledig via het loket van Mijn VerbouwPremie. Uitzonderingen en wijzigingen vanaf 2025 Nieuwe eigenaars: Vanaf 1 januari 2021 komen nieuwe eigenaars in aanmerking voor de EPC-labelpremie, ongeacht een lopend of afgelopen Totaalrenovatiebonustraject op naam van een vorige eigenaar. Wijzigingen in de premiehoogte: Vanaf 2025 wordt de premiehoogte aangepast aan de inkomenscategorieën van Mijn VerbouwPremie en wordt een hogere premie voorzien als aan minimale ventilatie-eisen is voldaan. Deze eisen worden gecontroleerd via het EPC na de werken.  Conclusie De EPC-labelpremie biedt een uitstekende gelegenheid om de energieprestatie van uw woning te verbeteren en tegelijkertijd te profiteren van financiële ondersteuning. Door slim te renoveren en gebruik te maken van beschikbare premies, kunt u niet alleen uw wooncomfort verhogen, maar ook bijdragen aan een duurzamere toekomst. Bezoek de website van Fluvius voor alle details en voorwaarden, en start vandaag nog met de energierenovatie van uw woning!

Zit er asbest in mijn woning? Vanaf 2001 werd alle gebruik van asbest verboden. Toch is er nog vaak asbest aanwezig in oudere woningen. Zeker als uw woning gebouwd werd tussen 1950 en 1990 is er een aanzienlijke kans dat er wel ergens asbest te vinden is, maar ook bij woningen gebouwd in de periode ervoor of erna bestaat de kans dat asbest is gebruikt. De asbesthoudende leien en golfplaten zijn de klassiekers. Ook verwarmingsbuizen geïsoleerd met asbesthoudende gipsisolatie zijn nog alomtegenwoordig. Toch zijn er nog veel andere, minder gekende, bouwmaterialen die asbesthoudend kunnen zijn. Er bestaan meer dan 3500 gekende toepassingen van asbest en het vraagt expertise om te weten waar te gaan zoeken en deze te herkennen. Asbestinventarisatie is de eerste stap! Met een asbestinventaris weet u waar er asbesthoudende materialen in uw huis aanwezig zijn en kan u met kennis van zaken de nodige voorzorgsmaatregelen nemen. Zeker als u een verbouwing plant of uitvoert, is het een goed moment om na te gaan of er asbest aanwezig is en hoe dit veilig verwijderd kan worden. Zo kan u vermijden dat u later extra kosten moet doen om het asbest alsnog te verwijderen. Er zijn 2 typen van inventarissen. De gewone asbestinventaris gaat op basis van een visuele inspectie in kaart brengen of en welke asbest er in en rond uw woning aanwezig is. Deze inventaris geeft een goed beeld van wat er zichtbaar aanwezig is aan asbest, in welke staat deze zich bevindt en of er risico’s aan verbonden zijn. Deze inventaris is echter niet geschikt bij geplande werken. Hiervoor hebt u een destructieve inventaris nodig. Hierbij wordt getracht ook de verborgen asbest op te sporen en in kaart te brengen. Hiervoor is het soms nodig om (licht) destructief te werk te gaan en kleine beschadigingen aan te brengen om achterliggende lagen bouwmateriaal te kunnen inspecteren. Voor sommige asbestverdachte materialen is het nodig om een staal te nemen en dit te laten analyseren in een labo om uitsluitsel te geven. Dit om de eenvoudige reden dat er bij bepaalde bouwmaterialen visueel geen onderscheid kan gemaakt worden tussen asbesthoudende en asbestvrije varianten. Studiebureau Bouwerij maakt voor u een asbestinventaris! Vraag hier vrijblijvend een offerte aan.

Hoe kan ik mijn EPC verbeteren?

De EPB-verslaggever: Jouw Gids naar Energie-efficiënt (Ver)bouwen

EPB aangiftes vanaf 1 juli 2024 zitten in een nieuw jasje