Is een asbestinventaris verplicht bij een verbouwing?

Wie vandaag bouwt of verbouwt in Vlaanderen kan niet om de EPB-regelgeving heen. Vaak wordt dit ervaren als een administratieve verplichting, maar in werkelijkheid is de regelgeving stevig geworteld in wetenschap, beleid en een duidelijke visie op de toekomst. Om te begrijpen waarom, moeten we terug naar de oorsprong van onze energiebronnen en de impact ervan op mens en planeet. De oorsprong van fossiele brandstoffen: miljoenen jaren gecondenseerde energie Fossiele brandstoffen zoals steenkool, aardolie en aardgas zijn het resultaat van een traag, geologisch proces. Plantenresten en micro-organismen uit het Carboon en andere periodes werden onder hoge druk en temperatuur omgezet in koolstofrijke grondstoffen. Dit proces duurde miljoenen jaren en leverde een energiedrager met een uitzonderlijk hoge energiedensiteit: relatief kleine hoeveelheden leveren enorm veel warmte en kracht. Dat hoge rendement verklaart waarom fossiele brandstoffen zo bepalend zijn geweest voor onze industriële revolutie, mobiliteit en welvaart. Ze brachten goedkope energie, massaproductie en comfort. Maar er schuilt een fundamenteel probleem: de voorraad is eindig. Wat in miljoenen jaren werd opgebouwd, verbruiken we in een fractie van die tijd. Bovendien gaat de verbranding gepaard met massale CO₂-uitstoot, de belangrijkste motor achter de opwarming van het klimaat. Van eindige brandstof naar duurzame alternatieven De wetenschap is duidelijk: als we blijven vertrouwen op fossiele brandstoffen, raken we niet alleen door de voorraad heen, maar brengen we ook onze leefomgeving onherstelbare schade toe. Het is daarom dat de wereld, en dus ook Vlaanderen, inzet op een transitie naar elektrificatie. Elektrificatie betekent dat we zoveel mogelijk activiteiten – van verwarming tot mobiliteit – laten draaien op elektriciteit. En die elektriciteit moet afkomstig zijn uit hernieuwbare bronnen zoals zon, wind en waterkracht. De schaduwzijde van duurzame technieken Het is belangrijk te erkennen dat ook de ontwikkeling van hernieuwbare technieken een ecologische impact heeft. Het produceren van zonnepanelen, windturbines en batterijen vraagt grondstoffen en energie. Ook dit proces gaat gepaard met emissies en beïnvloedt landschappen en ecosystemen. Toch blijft elektrificatie de beste keuze: de levensduur, schaalbaarheid en lage uitstoot tijdens gebruik wegen veel zwaarder door dan de initiële impact. Hernieuwbare energie is geen magische oplossing, maar wel de meest realistische weg naar een klimaatneutrale toekomst. Politieke en bestuurlijke kadering in Vlaanderen De invoering van de EPB-regelgeving in Vlaanderen is rechtstreeks verbonden met Europese en internationale afspraken: Kyoto en Parijs: internationale akkoorden legden vast dat de CO₂-uitstoot drastisch omlaag moet. Europese Green Deal: de EU streeft naar klimaatneutraliteit tegen 2050. De gebouwensector is een van de grootste hefbomen. Vlaamse beleidsplannen: door strengere bouwnormen en rapportageplicht zorgt Vlaanderen ervoor dat elke nieuwbouwwoning en renovatie bijdraagt aan de gezamenlijke reductie. Hier zien we hoe wetenschap en beleid samenkomen: de kennis over klimaat en energie dwingt regeringen om regels te maken die de transitie afdwingen. De verantwoordelijkheid vertaald in concrete EPB-eisen De EPB-regelgeving legt niet zomaar willekeurige cijfers op: elk onderdeel is het resultaat van wetenschappelijke inzichten en maatschappelijke keuzes. U-waarde (isolatiewaarde): bepaalt hoeveel warmte een constructiedeel (muur, dak, vloer, glas) doorlaat. Hoe lager de U-waarde, hoe beter geïsoleerd. Dit verlaagt het energieverbruik én verhoogt het comfort. E-peil (energieprestatie van het gebouw): een totaalscore die rekening houdt met isolatie, ventilatie, installaties en hernieuwbare energie. Het E-peil toont hoe efficiënt en duurzaam een woning in zijn geheel is. S-peil (schilprestatie): bekijkt specifiek de energie-efficiëntie van de gebouwschil. Het S-peil stimuleert compact en slim bouwen, zodat minder warmte verloren gaat. Ventilatie-eisen: gezonde lucht is cruciaal. Een goed ventilatiesysteem voorkomt vochtproblemen en zorgt voor een optimaal binnenklimaat. Hernieuwbare energie: de regelgeving verplicht tot het integreren van technieken zoals zonnepanelen of warmtepompen. Zo wordt elektrificatie versneld ingebouwd in de praktijk. Oververhittingseisen: met warmere zomers stijgt het risico op hitte in woningen. EPB schrijft maatregelen voor (zonwering, oriëntatie, ventilatie) om dit tegen te gaan. Deze parameters maken duidelijk waarom EPB er is: niet om te belasten, maar om richting te geven aan een bouwcultuur die energiezuinig, gezond en toekomstbestendig is. Op die manier ondersteunt EPB de overgang van fossiele naar elektrische systemen en helpt het Vlaanderen dichter bij zijn klimaatdoelen te brengen. Conclusie: wetenschap wijst de weg De EPB-regelgeving in Vlaanderen is geen willekeurige administratieve verplichting. Ze is het resultaat van wetenschappelijk inzicht, politieke visie en maatschappelijke verantwoordelijkheid. De wetenschap leert ons dat fossiele brandstoffen, hoe efficiënt ook, eindig zijn én schadelijk voor ons klimaat. Tegelijk moeten we erkennen dat ook duurzame technieken niet impactloos zijn, maar wél de meest haalbare route vormen naar een leefbare toekomst. Als studiebureau nemen wij die verantwoordelijkheid ernstig. Met onze expertise in de bouwsector en energie helpen wij bouwheren en professionals bij het realiseren van duurzame en toekomstbestendige gebouwen. Benieuwd hoe wij jouw project kunnen afstemmen op de huidige EPB-eisen en tegelijk klaarmaken voor de energietoekomst? Neem vandaag nog contact met ons op en bouw samen met ons aan een klimaatneutrale en efficiënte toekomst.

Vanaf 1 januari 2025 gelden er nieuwe regels voor de EPC-labelpremie. Deze premie ondersteunt eigenaars die hun woning of appartement energiezuiniger maken door het energielabel binnen vijf jaar sterk te verbeteren. De wijzigingen brengen niet alleen een eenvoudiger aanvraagproces met zich mee, maar leggen ook extra nadruk op duidelijke voorwaarden en deadlines. Een cruciaal punt om te onthouden: het EPC vóór renovatie moet uiterlijk opgemaakt zijn vóór 31 december 2026 . Zonder dit startattest kunt u geen aanspraak maken op de EPC-labelpremie. Wat houdt de EPC-labelpremie in? De EPC-labelpremie is bedoeld voor eigenaars van residentiële gebouwen die hun energielabel aanzienlijk verbeteren: Woningen: van label E of F naar minstens label C binnen 5 jaar. Appartementen: van label D, E of F naar minstens label B binnen 5 jaar. Het bewijs van deze verbetering levert u met twee EPC-attesten: Het start-EPC (opgemaakt tussen 1 januari 2019 en 31 december 2026). Het eind-EPC (opgemaakt binnen 5 jaar na het eerste attest, na de uitgevoerde werken). Deze deadline van 31 december 2026 voor het start-EPC is dus essentieel. Wie later begint, loopt het risico de premie mis te lopen. Belangrijkste wijzigingen vanaf 2025 Aanvragen verlopen via Mijn Verbouwloket in plaats van via Fluvius. De aanvraagprocedure wordt eenvoudiger en kan in één stap. Enkel eigenaars kunnen de premie aanvragen (niet huurders). De premie wordt inkomensgebonden (drie inkomenscategorieën). Er is een bonus voorzien wanneer de woning of het appartement voldoet aan de minimale ventilatie-eisen. Premiebedragen vanaf 2025 Het premiebedrag is afhankelijk van het type gebouw, het inkomensniveau, het behaalde label én de aanwezigheid van ventilatie. Voorbeeld woning (middelste inkomenscategorie): Label C: 2500 euro (zonder ventilatie) – 3000 euro (met ventilatie). Label B: 3750 euro (zonder ventilatie) – 4500 euro (met ventilatie). Label A: 5000 euro (zonder ventilatie) – 6000 euro (met ventilatie).  Voorbeeld appartement (hoogste inkomenscategorie): Label B: 2000 euro (zonder ventilatie) – 2500 euro (met ventilatie). Label A: 3000 euro (zonder ventilatie) – 3750 euro (met ventilatie). Voor lagere inkomenscategorieën of verhuurders aan een woonmaatschappij liggen de bedragen aanzienlijk hoger, met een maximum van 7000 euro voor een woning die naar label A gaat.

Een luchtdichtheidsmeting, ook wel bekend als een blowerdoortest, is een nauwkeurige methode om te bepalen hoe luchtdicht een woning of gebouw is. Tijdens deze test wordt met gespecialiseerde apparatuur een drukverschil gecreëerd tussen binnen en buiten. Vervolgens wordt exact gemeten hoeveel lucht er via kieren, naden of andere openingen naar binnen of buiten lekt. Zo worden luchtlekken opgespoord die met het blote oog vaak onzichtbaar zijn, maar wel een grote invloed hebben op het energieverbruik en het comfort in de woning. Is een luchtdichtheidsmeting verplicht? Volgens de huidige EPB-regelgeving (Energieprestatieregelgeving) is een luchtdichtheidsmeting in Vlaanderen niet verplicht. Er bestaan geen wettelijke minimumeisen voor de luchtdichtheid van een gebouw. Toch kan het laten uitvoeren van deze meting wel voordelen opleveren: Als er tijdens de bouw of renovatie zorgvuldig gewerkt is aan de luchtdichte aansluiting van constructiedelen, kan de blowerdoortest dienen als bewijs. Dit kan leiden tot een beter E-peil, wat niet alleen gunstig is voor het energieverbruik, maar ook voor de waarde van de woning. Sterker zelfs: tot op heden is een luchtdichtheidstest nog steeds de goedkoopste manier om het E-peil te reduceren. Voordelen van een luchtdicht gebouw Een woning wordt dagelijks blootgesteld aan drukverschillen, veroorzaakt door wind, verwarmingssystemen en ventilatie. Zonder goede luchtdichtheid kan dat leiden tot: Ongewenste tocht: koude lucht dringt binnen via kieren en spleten. Warmteverlies: kostbare verwarmde lucht ontsnapt naar buiten. Condensatie en schimmelvorming: vocht kan zich ophopen op koude oppervlakken, met schade en gezondheidsrisico’s tot gevolg. Door luchtdicht te bouwen en openingen tot een minimum te beperken, profiteert u van: Hoger wooncomfort: geen koude luchtstromen of tocht. Betere energie-efficiëntie: minder warmteverlies en lagere energiekosten. Verhoogde levensduur van de woning: minder kans op vochtschade en schimmel. Verbeterd E-peil: mogelijk lagere energiefacturen en meerwaarde bij verkoop. Wanneer is een luchtdichtheidsmeting aan te raden? Hoewel de blowerdoortest niet verplicht is, wordt deze sterk aanbevolen: bij nieuwbouw, om de luchtdichtheid van het ontwerp te verifiëren bij grondige renovaties, om luchtlekken op te sporen en te verhelpen als kwaliteitscontrole vóór oplevering van een project om EPB-berekeningen te optimaliseren en het E-peil te verlagen Een luchtdichtheidsmeting kan ook helpen om aannemers en uitvoerders te wijzen op verbeterpunten, zodat luchtlekken in een vroeg stadium worden aangepakt. Conclusie Een luchtdichtheidsmeting is momenteel niet wettelijk verplicht, maar vormt wel een waardevol instrument om de energie-efficiëntie en het comfort van een gebouw te verbeteren. Door luchtlekken op te sporen en te verhelpen, wordt tocht, warmteverlies en vochtschade voorkomen. Bovendien kan een goede luchtdichtheid bijdragen aan een lager E-peil en een hogere marktwaarde van de woning. Wilt u weten wat een luchtdichtheidsmeting voor uw project kan betekenen? Ons studiebureau begeleidt u graag bij het uitvoeren en interpreteren van de testresultaten, zodat uw woning of gebouw voldoet aan de hoogste kwaliteits- en comfortnormen.

Wanneer de temperaturen stijgen, wordt het al snel onaangenaam warm in huis. Gelukkig zijn er manieren om je woning slim te beschermen tegen oververhitting, zonder dat je meteen naar een energieverslindende airco moet grijpen. Met onderstaande vijf tips blijf je deze zomer fris en comfortabel in je eigen woning. 1. Slim ventileren: open ramen op het juiste moment Ventileren lijkt vanzelfsprekend op warme dagen, maar het juiste tijdstip maakt een groot verschil. Overdag zijn de buitentemperaturen vaak hoger dan binnen, waardoor open ramen warme lucht naar binnen brengen. De beste manier om je woning te verfrissen, is door ’s nachts of in de vroege ochtend te ventileren, wanneer de buitentemperatuur het laagst is. Uit ervaring blijkt dat de koelste periode tussen 2 en 6 uur ’s ochtends ligt. Dit is dan ook het meest geschikte moment om ramen en deuren tegen elkaar open te zetten en een natuurlijke luchtstroom te creëren. Maak je je zorgen over veiligheid tijdens de nacht? Overweeg dan inbraakveilige ventilatieoplossingen zoals kierstandhouders of raamroosters. Zo kun je zorgeloos ventileren. 2. Houd zonnewarmte buiten Binnenzonwering zoals gordijnen of verduisterende rolgordijnen kan het zonlicht deels weren, maar de zonnewarmte komt daarbij wel al door het glas naar binnen. Buitenzonwering is een stuk effectiever: rolluiken, screens of luifels stoppen de zonnestraling voordat die het raam bereikt. Is buitenzonwering geen optie? Dan zijn zonwerend glas of zonwerende folie interessante alternatieven. Vooral ramen aan de oost- en westzijde krijgen veel zonlicht te verwerken. Zonwerend glas houdt dankzij een speciale coating tot tweemaal zoveel warmte tegen als standaard dubbelglas. 3. Koelen met een warmtepomp Een warmtepomp is niet alleen geschikt om te verwarmen — veel systemen kunnen ook actief koelen. Een lucht/lucht-warmtepomp, zoals een aircosysteem, onttrekt de warmte aan de binnenlucht en voert die af naar buiten. Bij lucht/water-warmtepompen met actieve koeling gebeurt hetzelfde via bijvoorbeeld vloer- of wandverwarming. Er bestaat ook topkoeling via vloerverwarming, waarbij temperatuurschommelingen worden afgevlakt zonder dat het systeem condenseert. Het resultaat is een aangenamere binnentemperatuur, zonder het droge gevoel dat vaak gepaard gaat met airco. 4. Gebruik beplanting als natuurlijke zonwering Pl anten kunnen een verrassend effectieve rol spelen bij het koelen van je woning. Bladverliezende bomen of klimplanten voor ramen of gevels geven in de zomer schaduw, terwijl ze in de winter het zonlicht doorlaten. Op die manier werken ze als een natuurlijk zonnescherm, zonder je uitzicht te beperken. Ook kamerplanten dragen bij aan verkoeling: ze verhogen de luchtvochtigheid en kunnen de gevoelstemperatuur in huis licht doen dalen. 5. Goede isolatie werkt ook tegen warmte Isolatie is niet alleen een slimme keuze om warmteverlies in de winter te beperken. In de zomer helpt een goed geïsoleerde woning ook om de hitte buiten te houden. Denk hierbij aan dakisolatie, spouwmuurisolatie of buitengevelisolatie. Door de thermische massa van je woning optimaal te benutten, blijft de binnentemperatuur stabieler. Dat zorgt niet alleen voor meer comfort, maar o ok voor een lager energieverbruik. Extra tips voor warme nachten Wordt het binnen toch nog te warm? Dan zijn er nog een paar eenvoudige trucs die kunnen helpen: leg een koudwaterkruik in je bed, of zet een glas met ijsblokjes voor een ventilator om de lucht extra te koelen. Kleine ingrepen kunnen op hete nachten net dat tikkeltje extra comfort bieden. Meer weten over energie-efficiënte oplossingen voor jouw woning of project? Ons studiebureau adviseert je graag over isolatie, HVAC en duurzame technieken afgestemd op jouw behoeften.

Asbest – het klinkt als iets uit een ver verleden, maar de realiteit is dat deze gevaarlijke stof nog in veel Vlaamse woningen voorkomt. Sinds eind 2022 is het daarom verplicht om bij de verkoop of schenking van een woning een asbestattest te kunnen voorleggen. Wat houdt dat precies in? En wat betekent het voor jou als eigenaar, (ver)koper of verbouwer? In deze blog leggen we het helder en eenvoudig uit. Wat is een asbestattest? Een asbest attest is een officieel rapport dat aangeeft waar in een woning asbest aanwezig is, wat de toestand ervan is, en of er een risico bestaat voor bewoners of werklieden. Waarom dat nodig is? Tot in 2001 werd asbest veelvuldig gebruikt in bouwmaterialen: in onderdaken, leidingen, vloerbekleding, gevelpanelen, verwarmingsinstallaties en zelfs vensterkit. Het herkennen ervan is voor leken moeilijk. Het asbestattest biedt dus transparantie én veiligheid. Wanneer heb je een asbestattest nodig? De re gels zijn duidelijk: Verplicht bij verkoop of schenking van een woning gebouwd vóór 2001 Ook bij wijzigingen in mede-eigendom (zoals huwelijk of verdeling) Vanaf 1 januari 2032: verplicht voor alle eigenaars van gebouwen ouder dan 2001, ook zonder eigendomsoverdracht Goed om te weten: ook als je niet verkoopt, loont het de moeite om een attest te laten opmaken — zeker als je plannen hebt om te renoveren. Hoe verloopt zo’n asbestonderzoek? Een gecertif iceerd asbestdeskundige voert een visuele inspectie uit van het gebouw en neemt, indien nodig, stalen van verdachte materialen. Die worden vervolgens in een laboratorium geanalyseerd. Er wordt géén schade aangebracht: muren, plafonds of vloeren blijven intact. Het onderzoek is niet-destructief. Alles gebeurt veilig en met respect voor het gebouw. Wat kost het? De prijs voor een asbestattest varieert, maar gemiddeld mag je rekenen op: € 500 tot € 600 voor een doorsnee woning Tot € 1.000 of meer bij grotere of complexere gebouwen Vraag zeker meerdere offertes op bij erkende firma’s — de tarieven kunnen verschillen. Hoelang blijft het attest geldig? 10 jaar bij normaal risico 5 jaar als er asbest met hoog risico aanwezig is Let we l: bij renovatie of sloop kan een recente actualisatie nodig zijn, zelfs als je attest nog geldig is. En als er asbest wordt gevonden? Dan is het belangrijk om advies in te winnen. In veel gevallen kan asbest veilig blijven zitten, zolang het niet beschadigd of blootgest eld wordt. Maar bij materialen met een verhoogd risico is het aan te raden — of soms zelfs verplicht — om deze professioneel te laten verwijderen. Een asbestdeskundige of studiebureau kan helpen bij: inschatting van de risico’s opmaak van een plan van aanpak kostenraming en begeleiding bij sanering Waarom dit nu al belangrijk is Misschien verkoop je je woning pas binnen enkele jaren. Of misschien ben je van plan om te renoveren. Dan is het nuttig om nu al te weten of er asbest aanwezig is. Zo kan je voorbereid te werk gaan én onaangename verrassingen vermijden. Bovendien draagt elk asbestattest bij aan ee n groter doel: een asbestveilig Vlaanderen tegen 2040. Hoe vroeger je start, hoe meer gemoedsrust — voor jezelf én voor de volgende bewoners. Samengevat Asbestattest = verplicht bij verkoop of schenking van gebouwen van vóór 2001 Vanaf 2032 ook verplicht voor alle eigenaars Enkel opgemaakt door gecertificeerde deskundigen Kostprijs: gemiddeld € 500 à € 1.000 Geldig 5 tot 10 jaar Bij asbest: laat je begeleiden voor veilige en doordachte verwijdering Heb je een woning ouder dan 2001 en wil je advies over asbestveiligheid of begeleiding bij renovatie? Neem contact op met ons studiebureau — wij helpen je graag verder.

In een eerdere blogpost schreven we dat de milieuvriendelijkheid van warmtepompen niet alleen afhangt van hun lage CO₂-uitstoot, maar ook van andere factoren zoals het gebruikte koudemiddel. Met de aangescherpte Europese regelgeving rond F-gassen komt dit aspect steeds nadrukkelijker op de voorgrond. Vanaf 2027 mogen veelgebruikte koudemiddelen met een hoge milieu-impact, zoals R410a en R32, niet langer worden toegepast in nieuwe warmtepompen tot 50 kW. Deze ontwikkeling heeft niet alleen technische, maar ook praktische gevolgen voor de markt. Wat verandert er in 2027? De Europese wetgeving rond F-gassen (fluorkoolwaterstoffen) wordt stapsgewijs strenger. Koudemiddelen met een hoog aardopwarmingspotentieel (GWP – Global Warming Potential) worden uitgefaseerd. Concreet betekent dit dat: Vanaf 2027 warmtepompen tot 50 kW geen koudemiddelen met een GWP hoger dan 150 meer mogen bevatten. Bekende koudemiddelen zoals R410a en R32 , die nu nog veelvuldig worden toegepast, vallen dan onder het verbod. Propaan (R290) – met een GWP van slechts 3 – wordt de nieuwe standaard, vooral in monoblock-warmtepompen. Monoblocks aan terreinwinst Door de beperkingen op F-gassen verschuift de markt duidelijk richting monoblock-warmtepompen . Bij dit systeem zit het volledige koelcircuit in de buitenunit, wat veiliger is bij gebruik van brandbare koudemiddelen zoals propaan. Het watercircuit loopt van de buitenunit naar de binneninstallatie. Monoblocks hebben bovendien als voordeel dat ze makkelijker geïnstalleerd kunnen worden door installateurs zonder koeltechnische certificatie, wat de uitrol versnelt. En wat met split-warmtepompen? Split-warmtepompen , waarbij het koelcircuit gedeeltelijk in de binnenruimte ligt, vormen vandaag nog een belangrijk deel van het marktaanbod. Ze zijn efficiënt, compact en installateurs zijn er vertrouwd mee. De toepassing van propaan in split-units is echter beperkt vanwege veiligheidsrisico’s bij lekkage in binnenruimten. Wettelijk mag slechts een kleine hoeveelheid propaan (tot 1 kg) gebruikt worden, wat het vermogen van dergelijke installaties beperkt. Voor split-warmtepompen wordt daarom gezocht naar alternatieve koudemiddelen met een lage GWP én een gunstig veiligheidsprofiel. Sommige stoffen zoals R454b en R454c bieden op korte termijn een oplossing, maar ook zij staan mogelijk onder druk vanwege bredere milieuregels, zoals de PFAS-regelgeving. Blijvende innovatie noodzakelijk De transitie naar natuurlijke koudemiddelen stelt de sector voor technische uitdagingen, maar opent tegelijk nieuwe perspectieven. De verwachting is dat de markt zich de komende jaren verder aanpast, met nieuwe koudemiddelen en systemen die zowel energie-efficiënt als milieuvriendelijk zijn. Hoewel het erop lijkt dat monoblocks voorlopig in het voordeel zijn, is het nog te vroeg om split-systemen volledig af te schrijven. Er blijven toepassingen waar ze voordelen bieden, zeker bij beperkte ruimte of specifieke bouwtechnische vereisten. De innovatie bij koudemiddelen blijft bovendien volop in beweging. Wat betekent dit voor bouwheren en ontwerpers? Voor wie vandaag bouwt of renoveert, is het belangrijk om rekening te houden met de toekomstige regelgeving. Kiezen voor een warmtepomp met een koudemiddel dat binnenkort uitgefaseerd wordt, is weinig toekomstbestendig. Bij voorkeur wordt gewerkt met oplossingen die voldoen aan de eisen van 2027 of verder, zoals systemen op basis van propaan. Daarnaast loont het om samen te werken met een studiebureau dat op de hoogte is van de technologische én regelgevende evoluties . Zo kan in elk project een doordachte keuze gemaakt worden voor een systeem dat niet alleen efficiënt is, maar ook beantwoordt aan de steeds strengere milieudoelstellingen. Conclusie De keuze van het koudemiddel is een bepalende factor geworden in de duurzaamheid van een warmtepomp. De overgang van synthetische F-gassen naar natuurlijke alternatieven zoals propaan is ingezet en zal de markt de komende jaren sterk beïnvloeden. Monoblocks op propaan lijken de nieuwe norm te worden, terwijl de toekomst van split-warmtepompen afhangt van verdere innovaties en de beschikbaarheid van veilige, milieuvriendelijke koudemiddelen. Voor bouwprojecten blijft het essentieel om verwarmingssystemen niet alleen af te stemmen op de energetische prestatie, maar ook op hun lange termijn conformiteit met milieuregelgeving.

Bij het verduurzamen van gebouwen speelt de keuze van het verwarmingssysteem een belangrijke rol. Warmtepompen worden vaak gepresenteerd als hét milieuvriendelijke alternatief voor verwarming op gas, maar hoe verhoudt hun milieu-impact zich tot die van een moderne gasketel? Deze vraag wint aan belang nu ook Europa meer nadruk legt op de volledige milieubelasting van installaties, en niet enkel op de CO₂-uitstoot tijdens het gebruik. Klimaatimpact: warmtepomp scoort beter op CO₂-uitstoot In termen van klimaatimpact is het beeld duidelijk: wie een woning verwarmt met een warmtepomp veroorzaakt minder CO₂-uitstoot dan met een gasketel, zeker wanneer de elektriciteit (gedeeltelijk) uit hernieuwbare bronnen komt. Warmtepompen halen warmte uit lucht, bodem of grondwater en zetten die om via een compressor, aangedreven door elektriciteit. Het rendement ligt in veel gevallen aanzienlijk hoger dan bij klassieke verbrandingstoestellen, wat resulteert in een lagere uitstoot tijdens het gebruik. Milieu-impact is meer dan enkel uitstoot Toch gaat milieuvriendelijkheid verder dan alleen CO₂. Ee n levenscyclusanalyse (LCA) kijkt na ar de volledige milieubelasting van een toestel: van de productie, het materiaalgebruik, het transport en de installatie tot het energieverbruik tijdens de levensduur én de verwerking bij einde levensduur. Bij zo’n volledige analyse komen ook andere milieueffecten naar voren, zoals het gebruik van schaarse grondstoffen, waterverbruik, de uitstoot van schadelijke stoffen en de impact van koelmiddelen die in warmtepompen worden gebruikt. Hieruit blijkt dat de milieu-impact van warmtepompen niet automatisch lager is dan die van moderne gasketels — zeker wanneer oudere technologieën of bepaalde types koelmiddelen in rekening worden gebracht. Technologische evolutie maakt verschil Belangrijk om te weten: warmtepompen zijn volop in ontwikkeling. Nieuwe modellen gebruiken koelmiddelen met een veel lager aardopwarmingspotentieel (GWP) dan oudere systemen. Sommige koelmiddelen die vroeger courant gebruikt werden, zullen binnenkort zelfs verboden zijn in nieuwe installaties. Daarnaast verbetert de energie-efficiëntie van warmtepompen voortdurend, wat de milieu-impact tijdens gebruik verder verlaagt. Moderne gasketels zijn dan weer compacter, efficiënter en produceren minder uitstoot dan hun voorgangers, maar blijven afhankelijk van fossiele brandstoffen. Ook dit speelt mee in de bredere beoordeling van duurzaamheid. Wat betekent dit voor bouwprojecten? Wie bouwt of renoveert, doet er goed aan om de volledige context van een verwarmingskeuze te bekijken. Warmtepompen zijn in veel gevallen een toekomstgerichte en klimaatvriendelijke keuze, zeker in goed geïsoleerde woningen en bij lage temperatuurverwarming. Toch is een doordachte afweging belangrijk, waarbij niet alleen naar de CO₂-uitstoot wordt gekeken, maar ook naar installatieomstandigheden, verbruik, levensduur en materiaalimpact. Conclusie Warmtepompen bieden op vlak van CO₂-reductie duidelijke voordelen ten opzichte van gasketels. Maar wanneer ook andere milieufactoren worden meegewogen, is het beeld genuanceerder. Dankzij technologische innovaties wordt de milieu-impact van warmtepompen steeds kleiner, vooral door de inzet van efficiëntere systemen en milieuvriendelijkere koelmiddelen. De keuze voor een verwarmingssysteem vraagt dus maatwerk, gebaseerd op actuele data en de specifieke kenmerken van het gebouw. Een deskundige advies kan hierbij richting geven, zodat duurzaamheid, comfort én rendement in balans zijn.

Als je bouwt of grondig renoveert, is het inschakelen van een EPB-verslaggever geen keuze, maar een wettelijke verplichting. Toch is het voor veel bouwheren niet meteen duidelijk wat zo’n verslaggever precies doet. Hierbij hopen we klare wijn te schenken in de samenstelling van het takenpakket.

Hebt u een woning met een slechte energieprestatie? Dan is er goed nieuws: met de EPC-labelpremie van netbeheerder Fluvius kunt u een mooie financiële tegemoetkoming ontvangen als u uw woning of wooneenheid binnen vijf jaar grondig renoveert en daarmee het EPC-label aanzienlijk verbetert. Deze blogpost biedt u alle essentiële informatie over deze premie, zodat u goed geïnformeerd aan de slag kunt. Wat is de EPC-labelpremie? De EPC-labelpremie is een financiële stimulans voor eigenaars van woningen of wooneenheden met een slechte energieprestatie. Als u uw woning binnen vijf jaar zodanig renoveert dat het Energieprestatiecertificaat (EPC) aanzienlijk verbetert, kunt u een premie aanvragen bij Fluvius. Een EPC dat vanaf 2019 is opgemaakt, komt in aanmerking voor deze premie. Belangrijkste voorwaarden Eigenaarschap: Vanaf 2025 moet de aanvrager zelf eigenaar zijn van de woning, het collectief woongebouw of de wooneenheid. Dit omvat volledige eigendom, vruchtgebruik, erfpacht, opstalrecht of mede-eigendom. Voor niet-eigenaars is er een overgangsmaatregel (zie uitzonderingen). Ondermaatse energieprestatie: De premie is bedoeld voor woningen met een EPC-label E of F, die door renovatie binnen vijf jaar minimaal label C moeten behalen. Voor wooneenheden (appartementen) geldt dat ze label D, E of F moeten hebben en door renovatie binnen vijf jaar minimaal label B moeten behalen. Sloop en herbouw komen niet in aanmerking voor deze premie. Aanvraagperiode en -procedure: Het verbeterde EPC-label moet binnen vijf jaar na de opmaak van het eerste EPC zijn behaald. Het nieuwe EPC mag maximaal 12 maanden oud zijn bij de aanvraag van de premie. Aanvragen kunnen online worden ingediend via het loket van Mijn VerbouwPremie vanaf 2025. Premiebedragen De premiebedragen variëren afhankelijk van het behaalde EPC-label na renovatie: Woningen: Van €2.500 tot maximaal €5.000 Wooneenheden (appartementen): Van €2.500 tot maximaal €3.750 Beschermde afnemers: Verhoging van het premiebedrag met 20% De premie kan in schijven worden verkregen. Bijvoorbeeld, als een eigenaar binnen vijf jaar de woning renoveert en in aanmerking komt voor een premie voor label C, kan diezelfde eigenaar vervolgens ook nog een premie ontvangen voor het behalen van label B en eventueel label A binnen dezelfde periode van vijf jaar. Combineerbaarheid met andere premies De EPC-labelpremie kan worden gecombineerd met: Mijn Verbouwpremie Een afgelopen Totaalrenovatiebonustraject voor dezelfde woning of wooneenheid Een lopend Totaalrenovatiebonustraject op naam van een vorige eigenaar (bij nieuwe eigenaars) De premie is niet combineerbaar met een nog lopend Totaalrenovatiebonustraject voor dezelfde investeerder/eigenaar. Aanvraagprocedure De aanvraagprocedure bestaat momenteel uit twee stappen: Activatie van de EPC-labelpremie: Zodra u beschikt over een ‘EPC-vóór’ waaruit de slechte energieprestatie van uw woning blijkt, kunt u bij Fluvius de activatie van de EPC-labelpremie aanvragen. Uitbetaling van de EPC-labelpremie: Binnen vijf jaar na datum van het eerste EPC moet u een nieuw EPC laten opmaken waaruit blijkt dat uw woning minstens label C (of label B voor een wooneenheid) heeft behaald. U moet de aanvraag tot uitbetaling van de premie uiterlijk na zes jaar indienen. Vanaf 1 januari 2025 wordt de aanvraagprocedure vereenvoudigd en hoeft u de premie niet langer in twee stappen aan te vragen. De aanvraag verloopt dan volledig via het loket van Mijn VerbouwPremie. Uitzonderingen en wijzigingen vanaf 2025 Nieuwe eigenaars: Vanaf 1 januari 2021 komen nieuwe eigenaars in aanmerking voor de EPC-labelpremie, ongeacht een lopend of afgelopen Totaalrenovatiebonustraject op naam van een vorige eigenaar. Wijzigingen in de premiehoogte: Vanaf 2025 wordt de premiehoogte aangepast aan de inkomenscategorieën van Mijn VerbouwPremie en wordt een hogere premie voorzien als aan minimale ventilatie-eisen is voldaan. Deze eisen worden gecontroleerd via het EPC na de werken.  Conclusie De EPC-labelpremie biedt een uitstekende gelegenheid om de energieprestatie van uw woning te verbeteren en tegelijkertijd te profiteren van financiële ondersteuning. Door slim te renoveren en gebruik te maken van beschikbare premies, kunt u niet alleen uw wooncomfort verhogen, maar ook bijdragen aan een duurzamere toekomst. Bezoek de website van Fluvius voor alle details en voorwaarden, en start vandaag nog met de energierenovatie van uw woning!